2e ijkmoment 2019

Bij het 2^e ijkmoment 2019 worden onder andere de financiële afwijkingen in beeld gebracht die voortvloeien uit de eerste acht maanden van 2019. De afwijkingen die betrekking hebben op het jaar 2019 zijn verwerkt in de 2^e begrotingswijziging 2019, die afzonderlijk door de raad wordt vastgesteld. De financiële afwijkingen die betrekking hebben op 2020 en latere jaren komen aan de orde in deze programmabegroting.

Uitwerkingsverschillen Kadernota 2020-2023

Bij de uitwerking van de Kadernota 2020-2023 in de voorliggende programmabegroting is gebleken dat enkele ramingen of uitgangspunten bijgesteld moeten worden. De financiële gevolgen zijn weergegeven in de onderstaande tabel. Negatieve bedragen betekenen een nadeel voor het financieel perspectief.

P1: Kapitaallasten IHP herijking financiële reeks

Herbeoordeling van de in de kadernota opgevoerde kapitaallasten leidt tot een aanpaste reeks. Voor de totale periode 2020-2023 heeft dit een negatief effect op het perspectief van € 38.000.

P1: Kapitaallasten herinrichting Agnietenstraat

Een nadere uitwerking van de plannen is de basis voor een concretisering van de verwachte kapitaallasten.

P3: Versnelde dotatie reserve Woningbouw

In de Kadernota 2020-2023 is rekening gehouden met het naar voren halen van de dotatie aan de reserve Versnelling woningbouw van 2022 naar 2019. Hiermee was een bedrag gemoeid van € 710.000. Bij de uitwerking bleek dat de voorgenomen dotatie in 2022 reeds verlaagd was met een budget voor 'Wonen boven winkels' van € 90.000 en een werkbudget van € 50.000, beschikbaar gesteld bij de 1^e begrotingswijziging 2019.

P8: Loon- en prijscompensatie

Op basis van de loon- en prijsgevoelige budgetten en de in de kadernota 2020-2023 opgenomen percentages, is bij de uitwerking van de meicirculaire 2019 een te laag bedrag voor loon- en prijscompensatie afgezonderd.

College- en raadsbesluiten

In de loop van het jaar nemen het college en de gemeenteraad op grond van hun bevoegdheden besluiten waar financiële consequenties aan zitten. Deze worden dan verwerkt in het eerstvolgende ijkmoment van de PenC-cyclus. De besluiten uit 2019 met financiële gevolgen voor 2020 en verder staan in de onderstaande tabel.

P3: Conversie erfpacht appartementencomplex Bodegraafsestraatweg 1-3

De meerjarige effecten van de conversie van de erfpacht voor het appartementencomplex Bodegraafsestraatweg 1-3 zijn financieel administratief in deze begroting verwerkt.

P3: Uitgifte grond in erfpacht Dunantsingel

In 2019 is de uitgifte van grond in erfpacht aan de Dunantsingel in het kadaster ingeschreven. De meerjarige kapitaallasten en canonopbrengsten zijn verwerkt in deze begroting.

P3: Uitgifte grond in erfpacht Nieuwe Gouwe oostzijde

In 2019 is de uitgifte van grond in erfpacht aan de Nieuwe Gouwe Oostzijde in het kadaster ingeschreven. De meerjarige kapitaallasten en canonopbrengsten worden geraamd.

P3: MPG 2019 (jaarrekening 2018)

Op 17 juli 2019 heeft de gemeenteraad ingestemd met de actualisatie van de grondexploitaties (MPG). De financiële gevolgen van die herziene grondexploitaties zijn per saldo nihil.

Voortgang 2019

Exploitatie

In het navolgende overzicht staan de afwijkingen binnen de exploitatie van de gemeente.

P1: Nelson Mandela centrum: herrekening van de post vooruitbetaalde bedragen

In 2011 is de huurovereenkomst van het Nelson Mandelacentrum, ten behoeve van de openbare school Wereldwijs, door de gemeente voor 10 jaar afgekocht. In vervolg op de jaarrekening 2018 is de termijn aangepast waardoor in 2020 voor het laatst een nadeel genomen moet worden.

P2: Riool: kostendekkendheid

Op basis van de calculatie en de effecten van het GRP 2019-2023 ontstaat voor riool meerjarig een voordeel voor het perspectief.

P3: Beheer gronden: actualisatie meerjarige inkomsten

Op basis van de laatste inzichten zijn de meerjarige opbrengsten van de verhuurde gronden en erfpachtgronden geactualiseerd.

P3: Beheer onroerende zaken: actualisatie meerjarige inkomsten

Op basis van de laatste inzichten zijn de kosten en opbrengsten van de onroerende zaken voor 2020 (gedeeltelijk) geactualiseerd. Het gaat om het saldo van een aantal meevallers en tegenvallers.

P3: Bouwleges en uitvoeringskosten BWT

Voor het jaar 2020 is de prognose bouwleges aangepast op basis van actuele inzichten. Ook is er budget noodzakelijk voor het bouwplanbegeleidingsteam Westergouwe en de secretariaatsfunctie ARK.

P3: Reserve versnellen woningbouw: verschuiving jaren

Op basis van de afspraken over eerder beschikbaar zijn van middelen in deze reserve wordt voorgesteld de dotatie die begroot stond voor 2021 in het jaar 2020 plaats te laten vinden.

P3: Omgevingswet: kasschuif

Op basis van de afspraken over het eerder beschikbaar zijn van middelen in deze reserve wordt voorgesteld de dotatie die begroot stond voor 2021 in het jaar 2020 plaats te laten vinden.

P4: Armoedebeleid

De uitgaven voor het nieuw ingezette beleid zijn hoger dan verwacht. Met name van de stadspas wordt veel gebruikt gemaakt. Ook de verruiming van de regeling van de individuele inkomenstoeslag zorgt voor fors hogere uitgaven. Met het huidige beleid is budget voor armoede structureel niet meer toereikend.

P4: Jeugd zorg in natura

Het structurele tekort op jeugd van € 500.000 wordt in de jaren 2021-2023 gedekt uit de extra rijksmiddelen van € 1,29 miljoen per jaar. Het saldo komt ten gunste van het perspectief. In de jaren vanaf 2024 komt het tekort ten laste van het perspectief. De gemeente handelt conform de richtlijn van de provincie door de uitkering voor de tekorten jeugdzorg na 2021 door te trekken in 2022 en 2023 op het niveau van 2021.

P5: Meerjarig ontwikkel- en onderhoudsplan sport

In het coalitieakkoord is € 2 miljoen beschikbaar gesteld voor achterstallig onderhoud van sportaccommodaties. Een gedeelte hiervan is in de vorm van kapitaallasten bij het 1e ijkmoment 2019 aangewend voor de ombouw van het hoofdveld van GC&FC Olympia van natuurgras naar kunstgras. Het nog resterende budget uit de jaarschijf 2019 schuift door naar 2020.

P6: Impulsbudget weerbaarheid

Een deel van de activiteiten zal in 2020 plaatsvinden; voorgesteld wordt om € 75.000 van het beschikbaar gestelde budget van € 120.000 door te schuiven naar 2020.

P7: Nieuwe gemeente-cao 2019

Dit is het cao-effect ten opzichte van de Kadernota 2019 en 2020. Een bandbreedte van € 50.000 is aangehouden.

P7: AVG

In verband met de toegenomen werkzaamheden op het gebied van privacy en de juridische consequenties daarvan wordt voorgesteld structureel aanvullend budget ter beschikking te stellen ter dekking van de meerkosten van deze activiteiten.

P8: Financieringsfunctie: financieringsbehoefte

Op grond van de jaarlijks uit te voeren analyse op de ontwikkeling van de meerjarige financieringsbehoefte zijn bovenstaande mutaties tot stand gekomen. De grootste oorzaak zijn de verschuivingen in de fasering van de investeringen.

P8: Financieringsfunctie: lagere martktrente

De renteniveaus van aan te trekken langlopende financieringsmiddelen zijn de laatste maanden fors gedaald. Op basis van de jaarlijks uit te voeren analyse op de ontwikkeling van de meerjarige financieringsbehoefte zijn de effecten op de te verwachten te betalen rente op in de toekomst aan te trekken financieringsmiddelen naar beneden bijgesteld.

P8: Meicirculaire 2019: Beheerovereenkomst DSO-LV

Op 18 december 2018 hebben de VNG, het IPO, de UvW en de Minister van BZK de beheerovereenkomst Digitaal Stelsel Omgevingswet - Landelijke Voorziening (DSO-LV) ondertekend. Op grond van deze overeenkomst gaan gemeenten vanaf 1 januari 2020 jaarlijks € 18 miljoen bijdragen aan de kosten van het basisniveau DSO-LV en het informatiepunt Omgevingswet via een uitname uit het gemeentefonds. Voorgesteld wordt het bedrag ten laste van het perspectief te brengen.

P8: Meicirculaire 2019: landelijke vreemdelingenvoorzieningen

Rijk en gemeenten hebben samenwerkingsafspraken gemaakt voor de ontwikkeling van Landelijke Vreemdelingenvoorzieningen. Daartoe stelt het Rijk een bedrag beschikbaar en wordt tevens in totaal € 16,5 miljoen van de algemene uitkering herverdeeld. Er is derhalve sprake van een verlaging van de uitkering uit het gemeentefonds zonder taakvermindering voor de gemeente. Daarom wordt voorgesteld het betreffende bedrag ten laste van het financieel perspectief te brengen.

P8: Spaaroptie

De spaaroptie wordt geschrapt in 2021 en 2022.

Div: Actualisatie CIP

De actualisatie van het concerninvesteringsplan waaronder het verschuiven van het 'jaar gereed' van de investering in de Goudse Waarden en in De Ark, leiden per saldo tot voordelen voor het perspectief. Ook de verlaging van de rekenrente vanaf 2021 naar 2,5% werkt positief uit op het financieel perspectief (€ 0,6 miljoen in 2021 en 2022, € 1,2 miljoen in 2023).

Verrekeningen met reserves

Naast de afwijkingen die ten laste van de exploitatie worden gebracht, zijn er afwijkingen die verrekend kunnen of moeten worden met reserves. Zie daartoe de volgende overzichten.

Algemene reserve

P3: Achterstanden dagelijks onderhoud openbare ruimte

Bij de jaarrekening 2018 is € 1.277.471 vanuit de voorziening groot onderhoud openbare ruimte vrijgevallen ten gunste van de algemene reserve dat betrekking heeft op dagelijks onderhoud openbare ruimte. In de eerste maanden van 2019 zijn achterstanden geconstateerd op het dagelijks onderhoud. Naast de € 797.000 die is ingezet in 2019 is het voorstel om de overige € 481.000 in te zetten in 2020 ter dekking van kosten wegwerken achterstanden dagelijks onderhoud en het bedrag te onttrekken aan de algemene reserve.

P3: Intensivering activiteiten ruimtelijke plannen

Voorgesteld wordt om voor de intensivering van de activiteiten voor ruimtelijke plannen in de jaren 2020 en 2021 € 250.000 per jaar beschikbaar te stellen ten laste van de algemene reserve.

P4: Nieuw beleid sociaal domein

In vervolg op de in het coalitieakkoord verwoorde beleidsambities met betrekking tot het sociaal domein wordt voorgesteld om aanvullende maatregelen in te zetten.

P8: Gemeenschappelijke regeling Bedrijvenschap Regio Gouda: winstuitkering

De gemeente Gouda neemt deel aan de gemeenschappelijke regeling Bedrijvenschap Regio Gouda. Dit betreft de ontwikkeling van een bedrijventerrein. Dit terrein is nagenoeg volledig gerealiseerd en kent een positieve boekwaarde. Er wordt voorgesteld deze verwachte boekwinst in 2022 als dotatie aan de algemene reserve toe te voegen.

P8: Groenimpuls: verbetering bestaand groen openbare ruimte

De incidentele kosten van de verbetering bestaand groen openbare ruimte worden gedekt uit de algemene reserve. Deze post betreft een aanvulling op een eerdere begrotingswijziging (uit coalitieakkoord).

Per saldo komt van de verrekeningen met de algemene reserve in 2021 € 500.000 en in 2022 € 1.000.000 ten gunste van het perspectief.

Reserve sociaal domein

P4: Schuldhulpverlening: Inzet ervaringsdeskundigen

Conform de motie van de gemeenteraad van 29 november 2017 wordt een experiment voor de duur van twee jaar gestart met ervaringsdeskundigen schuldhulpverlening, in de rol van voorlichter en ondersteuner van inwoners met schulden zowel individueel als groepsgewijs; conform BenW-besluit d.d. 28 mei 2019. Voorgesteld wordt om de kosten te dekken uit de reserve Sociaal domein.

P4: Taakstelling sociaal domein

Voor het sociaal domein is voor 2020 en verder een taakstelling opgelegd van € 2.000.000. Ondanks de genomen maatregelen zal de taakstelling in 2020 niet volledig gerealiseerd worden (€ 790.000). Dit komt onder andere doordat de volumegroei groter is dan het verwachte voordeel op de genomen maatregelen. Er wordt wel gekeken naar nieuwe maatregelen en de terugvalopties om de taakstelling in 2020 uiteindelijk toch te kunnen realiseren. Vanaf 2021 wordt er vooralsnog vanuit gegaan dat de taakstellingen wel volledig gerealiseerd zullen worden.

P4: Jeugd tekort Zorg in natura 2020

Het tekort op Jeugd Zorg in natura 2020 wordt gedekt ten laste van de reserve Sociaal domein.

P4: Jeugd 2021

Het al eerdere voorziene tekort op jeugd in 2021 wordt afgewikkeld op het perspectief.

P8: Af te wikkelen met de reserve Sociaal domein

In 2020 wordt € 1,3 miljoen onttrokken aan de reserve Sociaal domein voor diverse tekorten of nadelen in de exploitatie. Om te voorkomen dat de reserve daarna in 2022 ongeoorloofd negatief wordt, is een administratieve correctie nodig.

Reserve versnellen woningbouw

P3: De personele kosten die in 2020 gepaard gaan met de activiteiten ruimtelijke plannen worden gedekt uit de reserve Versnellen woningbouw.